Apple’ın gözbebeği Apple M1 işlemcisi üzerinde Linux çalıştırmak mümkün oldu. Ahasi projesi bunu gözler önüne seriyor.
Apple M1 desteğini Linux ‘a getirmek için bir dizi özel teknoloji ve yöntem kullanılması gerekiyordu. Apple, bu konuda tam olarak işbirliği yapan bir şirket değil ve süreç oldukça uzun sürdü. Ancak geliştiriciler, Linux’u Apple M1 tabanlı bir sistemde çalıştırmayı başardılar ve makineler temel görevler için kullanılabilir durumda.
Bir dönem herkes ARM tabanlı bir işlemcinin ne kadar iyi olabileceğini konuşurken Linux hayranları da bu işlemciyi merak ediyordu. ARM tabanlı Mac’lerin öncüsü olan Apple M1’in hakkında en çok sorulanlardan bir tanesi Linux uyumluluğu desek yanılmış olmayız. Çıkışının üzerinden bir yıl geçen Apple M1 ile Linux işletim sisteminin çalışması nihayet gerçekleşti.
Geliştiriciler Apple M1 ile Linux çalıştırmayı başardı
Linux işletim sisteminin ARM işlemci desteği olsa da Apple M1 için Apple tarafından bir destek gelmemişti. Bu da işleri o kadar zorlaştırıyor ki Linux çalıştırmayı başaran geliştiriciler aylardır bunun üzerine kafa yoruyor. Bu başarıya imza atanlar, Ahasi Linux distrosunun topluluk üyeleri oldu. Boş vakitlerini bu projeyi gerçekleştirmek için yapanlar emeğinin karşılığını, açılış ekranına bakarak alıyor olmalı.
Linux’u Apple Silicon Mac’lere taşımak için çalışan bir proje ve topluluk olan Asahi Linux, ilerleme raporuna göre Apple M1 destekli bir PC’de temel bir Linux masaüstü olarak kullanılabilir. Bu noktada doğal olarak bazı sorunlar var ve GPU hızlandırması henüz desteklenmiyor.
Asahi Linux geliştiricileri, şimdiye kadar Linux 5.16 için PCIe ve USB-C PD gibi çeşitli sürücüleri ve bağlantıları birleştirmeyi başardılar. Ayrıca pinctrl sürücüsü (Apple GPIO pin kontrolü), I2C sürücüsü, cihaz güç yönetimi, NVMe + SART sürücüsü ve DCP (ekran kontrolü) sürücüsü gibi şeyleri de başarılı bir şekilde çalıştırdılar.
Apple’ın M1 SoC’i tescilli bir GPU kullandığından hızlandırmanın düzgün çalışması zor olacak gibi görünüyor. Bu arada, M1 SoC’de (GPU, video hızlandırma vb.) Apple’ın tescilli donanım birimlerini kullanan yazılımlar kullanılıyor ve uygun sürücüler olmadan bu yazılımlardan Linux’ta yararlanmak mümkün değil.
Mevcut Asahi Linux projesi için hala uygun bir yükleyici bulunmuyor. Bu nedenle kullanıcılar henüz Apple Silikon tabanlı bir sistemde yerel Linux deneyimi yaşayamıyor. Projenin başkanı Hector Martin ise “Kararlı bir çekirdek temeline sahip olduğumuzda daha geniş bir kullanım için resmi bir yükleyici yayınlayacağız.” dedi.
Öne çıkan özelliği, Apple Silicon üzerinde çalışması olan Ahasi Linux’u siz de Asahi Linux cihazınıza kurabilirsiniz. Ancak bu işletim sistemi henüz çok yeni ve tabiri caizse zor ayakta durduğu için seçim sizin. Apple M1 işlemcili Mac’inizde bir Linux deneyimi yaşamak istiyorsanız Ahasi’den başka bir seçeneğiniz yok.
Linux üzerinde Apple M1 ne kadar verimli?
ARM tabanlı bir işlemciden söz ediyor olsak da bu çip azımsanamayacak bir gücü var. Özellikle render gibi işlerdeki performansı Linux’ta hiç de kötü değil. Geliştiricilerin söylediğine göre ihtiyaçlarınızı karşılayabilecek kadar stabilite mevcut.
Ahasi projesinin geliştiricileri daha önce PS4 üzerinde Linux gibi projelere de imza atmıştı. Oyun konsolları bir yana, bu seferki projeleri Linux dünyasında bir şeyleri değiştirebilir.
